Hitte, volume en kracht. Dat is wat Jasper Sluis en Annine Rozema nodig hadden, toen ze een nieuwe pers zochten voor het MNEXT Center of Expertise (onderdeel van Avans Hogeschool) in Den Bosch, waar ze beiden werkzaam zijn. Bij RHTC in Schaijk vonden ze een Profi Press Hydraulische Pers met een vermogen van 100 ton en ‘heated plates’. Deze RHTC Hittepers wordt nu gebruikt voor praktisch onderzoek naar biobased materialen.

RHTC Hittepers wordt ingezet voor onderzoek naar biobased materialen.

Annine Rozema gebruikt de RHTC Hittepers met een vermogen van 100 ton en ‘heated plates’ voor praktisch onderzoek naar biobased materialen. Bron: Metaalnieuws.

Terrasplanken gemaakt van gras, plaatmateriaal gebaseerd op mycelium (schimmeldraden), douchetegels van mosselschelpen. Het zijn zo maar wat producten waar de medewerkers van MNEXT in samenwerking met bedrijven en studenten toegepast onderzoek naar doen. Dergelijke voorbeelden klinken wellicht experimenteel, maar dat zijn ze zeker niet. In de bouw worden sommige biobased materialen al op grote schaal toegepast.

Productie van verkeersborden met deze RHTC Hittepers

Jasper en Annine schudden de voorbeelden van concrete toepassingen zo uit hun mouw: er is in ons land al een bedrijf actief dat verkeersborden maakt van biocomposieten in plaats van het gebruikelijke aluminium. Een paar honderd meter bij hun werkplek vandaan ligt een lichte biocomposieten brug, die een veel zwaarder stalen exemplaar heeft vervangen. Ze hebben contacten met een groot bouwconcern dat op zoek is naar een alternatief voor de stalen funderingen onder woningen.

En in sommige personenauto’s zitten tegenwoordig vlasschermen, die geen resonantie geven en bovendien sterk en licht zijn. “De transitie is in volle gang”, zegt Jasper. “Heel veel partijen zijn op zoek naar duurzame oplossingen, dus de innovatie gaat nu snel. Bovendien merken we hier in deze schoolomgeving dat de jonge generatie erg bezig is met dit soort ontwikkelingen.”

Materialentransitie versnellen

Jasper is projectleider biobased bouwen bij MNEXT, Annine is onderzoeker biobased materialen. MNEXT houdt zich bezig met de materialentransitie en wil die versnellen. Het biedt daarom ruimte voor praktijkgericht onderzoek met studenten, docenten en onderzoekers. Het MNEXT Greenlab in Den Bosch is een praktische werkomgeving waar bedrijfsleven, onderwijs en onderzoek samenwerken aan vraagstukken rondom biobased materialen.

RHTC Hittepers

RHTC is bekend met het fenomeen hittepersen en kon MNEXT een custom-made pers leveren, die voorzien is van een hitteplaat, die elektrisch wordt verwarmd. Bron: Metaalnieuws.

De twee vertellen graag en met passie over hun werk. “Veel materialen die we nu nog als afval weggooien zijn prima geschikt om er bruikbare producten van te maken”, weet Annine. Ze noemt het gras dat uit de bermen wordt gemaaid, de maisstengels die worden weggegooid bij het oogsten van de kolven. Zij en Jasper spreken liever helemaal niet van afval. “Het zijn reststromen, die een uitstekend alternatief kunnen zijn voor de nu nog gangbare grondstoffen.”

Professionele Hydraulische Pers

Dat is waar MNEXT onderzoek naar doet. En daarvoor is een goede, professionele pers nodig. Tot voor kort was het behelpen met een kleine hittepers, die eigenlijk meer was om te meten dan om te persen. Voor het doen van echt onderzoek was Annine aangewezen op een pers bij een andere instantie. “We hadden gewoon behoefte aan een serieuze pers, te meer omdat we diverse projecten hadden lopen.”

Die Profi Press is nu gekocht bij RHTC, leverancier van hoogwaardige hydraulische persen, mechanische persen, ponsmachines en profielbuigmachines, allemaal geproduceerd in Europa. Hij heeft een vermogen van 100 ton – ruim voldoende voor biocomposieten – en een bouwformaat volume. “Het is een universele pers, waarmee we de komende jaren uitstekend mee vooruit kunnen voor ons onderzoek”, aldus Jasper. “Bovendien is het een imposante machine. Als je hem ziet, krijg je er zin in om hem te gebruiken.”

Hittepers

Het belangrijkste aspect van de machine is dat het een hittepers is, die tot 200 graden Celsius kan worden verwarmd. RHTC is bekend met het fenomeen hittepersen en kon MNEXT een custom-made pers leveren, die voorzien is van een hitteplaat, die elektrisch wordt verwarmd. Dat is nodig omdat de biomaterialen die in de mallen gaan, worden vermengd met hars met binders. Deze harden uit door middel van temperatuur. De hars gaat vloeibaar in de pers, wordt verwarmd en vervolgens geperst. De pers is tijdens gebruik altijd warm en daarom moeten de mensen die hem bedienen altijd beschermende kleding dragen.

De pers is kort voor de zomervakantie geïnstalleerd. Annine en Jasper zijn heel tevreden over zowel de machine als de leverancier. “We hebben goede uitleg gehad over de bediening en RHTC heeft ook meegedacht over de financiering. Ze steunen dit onderzoek.”

De meeste persen die RHTC verkoopt, worden ingezet voor het bewerken van staal. Jasper zou ook staalverwerkers willen aansporen om de ontwikkeling van biobased en andere alternatieve materialen scherp in de gaten te houden. Want die ontwikkelingen zijn onmiskenbaar. De duurzaamheidstrend zet door en wordt gestimuleerd door Europese regelgeving. De beprijzing van CO2-uitstoot zal leiden tot alternatieven voor metalen. “Staalverwerkers moeten zich afvragen waar ze staan met hun product. Wat zijn de kansen en de bedreigingen?”

Zo’n praktijkvoorbeeld als dat met die verkeersborden van biocomposieten in plaats van aluminium, kan een kanteling veroorzaken. Bedrijven met interesse of vragen mogen contact met ons opnemen of langskomen. Ik zou zeggen: ga rondneuzen, verkennen en onderzoeken. Moet je een busje nog wel draaien of kan dat worden gemaakt van biocomposiet? Het zelfde geldt voor bijvoorbeeld een afdekkap op een vat. Een deksel van biocomposiet is wellicht met veel minder CO2-uitstoot te produceren dan een metalen exemplaar en hoef je niet te verplaatsen met een kraan want biocomposiet is lichter. Hier bij MNEXT maken we daar graag een casus van!”

Bron artikel (origineel in het Nederlands) en foto’s: Metaalnieuws